Akne, her yaş grubunda, yüzdeki izlerin en yaygın sebebi olarak gösteriliyor. Ergenlik döneminde görülen akneler özellikle gençlerin yaşam konforunu olumsuz etkiliyor.
Akne bazen yaşam boyu tedavi gerektiren kronik bir sorun haline gelebiliyor. Bu nedenle tedavinin doktor kontrolünde ve düzenli olarak devamının yanı sıra gerektiğinde iz oluşumunun engellenmesi için yapılacak işlemler de önem taşıyor. Kış ayları da akne tedavileri için en uygun zaman olarak gösteriliyor. Memorial Antalya Hastanesi Dermatoloji Bölümü'nden Uz. Dr. Ayşenur Banu Çağlar, akne tedavileri hakkında bilgi verdi.
Aknede öncelik tedavi ve izlerin engellenmesi
Akne, derinin kronik bir hastalığıdır. Genellikle ergenlik döneminde başlar. Alevlenmeler ve yatışmalar ile uzun yıllar devam eder ve sonrasında kendiliğinden geriler. Akne tedavisinde sivilcelerin gerilemesi ve sonrasında oluşabilecek izlerin engellenmesi amaçlanmaktadır. Tedavi hastalığın şiddetine, hastalığın tutulum alanına, hastanın yaşına ve hastanın tercihine göre değişir. Topikal tedaviler, sistemik tedaviler, peelingler tedavide tercih edilmektedir.
Kişiye göre uygun tedavi planı
Akne tedavisinde uygulanan topikal tedaviler; krem, jel, pomad ya da losyon formunda olabilir. Yalnız uygulandıkları alana etki gösterir, ayni zamanda yeni sivilce gelişimini de engelledikleri için sadece sivilceler üzerine değil etkilenen tüm alana uygulanmaları gerekir. Tek başına topikal tedaviler hafif şiddetteki akne hastalarında tercih edilir. Orta ve şiddetli akne hastalarında ise sistemik tedaviler ile birlikte uygulanır. Orta ve şiddetli akne hastalarında çoğunlukla antibiyotikler, izotretinoin ya da hormon gibi tedavileri seçenekleri tercih edilir. Antibiyotik tedavileri çoğunlukla 3 ay sürer. Tedavi etkinliğini artırmak için pek çok tedavi seçeneği bazen kombine edilerek kullanılır.
Aknede hormon tedavisi ne zaman tercih edilir?
-Adet düzensizliği olanlarda
-Adet öncesi dönemlerde akne şikayetleri artan kişilerde
-Çene ve boyun bölgesinde akneleri olan hastalarda
-30'lu yaşlarda şikayetleri başlayan hastalarda
-Polikistik over hastalarında
-Doğum kontrolü planlayan akne hastalarında
-Diğer tedavilere dirençli hastalarda tercih edilebilir.
İz kalma riski yüksek hastalar için farklı tedaviler
Orta ve şiddetli akne hastalarında izotretinoin tedavisi kullanılabilir. İz riskinin yüksek olduğu hastalarda ilk tedavi seçeneği olabilir. Tedavinin en az altı ay boyunca kullanılması ve yeni sivilce çıkışı tamamen durduktan en az 2 ay sonrasına kadar tedaviye devam edilmesi gerekmektedir. Yaz aylarında deri kuruluğunda artış olacağı için tedavi başlangıcında kış ayları tercih edilmektedir. Ancak yaz döneminde de düşük dozlarda tedaviye başlanılabilir.
Peelingler tedavide etkin
Topikal tedavilerin yetersiz kaldığı ancak sistemik tedavilerin de yan etkileri nedeniyle uygulanamadığı hastalarda peelingler ve maskeler tercih edilebilir. Peelingler derinin kontrollü olarak soyulmasını ve yeniden yapılanmasını sağlayan kimyasalların deriye uygulanmasıdır. Aknenin şiddetine göre tek başına ya da diğer tedavilere ek olarak başvurulur.
İzleri ortadan kaldıran seçenekler
Oluşmuş akne izlerinde CO2 ve Er: YAG gibi ablatif lazerler, nonablatif lazerler, mikroiğneleme, radyofrekans sistemleri, kimyasal peelingler, dolgu maddeleri kullanılabilmektedir. İzlerin tipi, hastanın deri rengi, hastanın beklentileri, tedavi maliyeti, yan etki profili tedavi seçimini belirlemektedir. Akneli ciltlerde o cilt için uygun olan temizleyiciler ve su bazlı yağsız nemlendiriciler tercih edilmelidir. Sivilcelenmelere bağlı lekelenmeleri engellemek amacıyla güneş koruyucular kullanılmalıdır.
Akne bazen yaşam boyu tedavi gerektiren kronik bir sorun haline gelebiliyor. Bu nedenle tedavinin doktor kontrolünde ve düzenli olarak devamının yanı sıra gerektiğinde iz oluşumunun engellenmesi için yapılacak işlemler de önem taşıyor. Kış ayları da akne tedavileri için en uygun zaman olarak gösteriliyor. Memorial Antalya Hastanesi Dermatoloji Bölümü'nden Uz. Dr. Ayşenur Banu Çağlar, akne tedavileri hakkında bilgi verdi.
Aknede öncelik tedavi ve izlerin engellenmesi
Akne, derinin kronik bir hastalığıdır. Genellikle ergenlik döneminde başlar. Alevlenmeler ve yatışmalar ile uzun yıllar devam eder ve sonrasında kendiliğinden geriler. Akne tedavisinde sivilcelerin gerilemesi ve sonrasında oluşabilecek izlerin engellenmesi amaçlanmaktadır. Tedavi hastalığın şiddetine, hastalığın tutulum alanına, hastanın yaşına ve hastanın tercihine göre değişir. Topikal tedaviler, sistemik tedaviler, peelingler tedavide tercih edilmektedir.
Kişiye göre uygun tedavi planı
Akne tedavisinde uygulanan topikal tedaviler; krem, jel, pomad ya da losyon formunda olabilir. Yalnız uygulandıkları alana etki gösterir, ayni zamanda yeni sivilce gelişimini de engelledikleri için sadece sivilceler üzerine değil etkilenen tüm alana uygulanmaları gerekir. Tek başına topikal tedaviler hafif şiddetteki akne hastalarında tercih edilir. Orta ve şiddetli akne hastalarında ise sistemik tedaviler ile birlikte uygulanır. Orta ve şiddetli akne hastalarında çoğunlukla antibiyotikler, izotretinoin ya da hormon gibi tedavileri seçenekleri tercih edilir. Antibiyotik tedavileri çoğunlukla 3 ay sürer. Tedavi etkinliğini artırmak için pek çok tedavi seçeneği bazen kombine edilerek kullanılır.
Aknede hormon tedavisi ne zaman tercih edilir?
-Adet düzensizliği olanlarda
-Adet öncesi dönemlerde akne şikayetleri artan kişilerde
-Çene ve boyun bölgesinde akneleri olan hastalarda
-30'lu yaşlarda şikayetleri başlayan hastalarda
-Polikistik over hastalarında
-Doğum kontrolü planlayan akne hastalarında
-Diğer tedavilere dirençli hastalarda tercih edilebilir.
İz kalma riski yüksek hastalar için farklı tedaviler
Orta ve şiddetli akne hastalarında izotretinoin tedavisi kullanılabilir. İz riskinin yüksek olduğu hastalarda ilk tedavi seçeneği olabilir. Tedavinin en az altı ay boyunca kullanılması ve yeni sivilce çıkışı tamamen durduktan en az 2 ay sonrasına kadar tedaviye devam edilmesi gerekmektedir. Yaz aylarında deri kuruluğunda artış olacağı için tedavi başlangıcında kış ayları tercih edilmektedir. Ancak yaz döneminde de düşük dozlarda tedaviye başlanılabilir.
Peelingler tedavide etkin
Topikal tedavilerin yetersiz kaldığı ancak sistemik tedavilerin de yan etkileri nedeniyle uygulanamadığı hastalarda peelingler ve maskeler tercih edilebilir. Peelingler derinin kontrollü olarak soyulmasını ve yeniden yapılanmasını sağlayan kimyasalların deriye uygulanmasıdır. Aknenin şiddetine göre tek başına ya da diğer tedavilere ek olarak başvurulur.
İzleri ortadan kaldıran seçenekler
Oluşmuş akne izlerinde CO2 ve Er: YAG gibi ablatif lazerler, nonablatif lazerler, mikroiğneleme, radyofrekans sistemleri, kimyasal peelingler, dolgu maddeleri kullanılabilmektedir. İzlerin tipi, hastanın deri rengi, hastanın beklentileri, tedavi maliyeti, yan etki profili tedavi seçimini belirlemektedir. Akneli ciltlerde o cilt için uygun olan temizleyiciler ve su bazlı yağsız nemlendiriciler tercih edilmelidir. Sivilcelenmelere bağlı lekelenmeleri engellemek amacıyla güneş koruyucular kullanılmalıdır.