Koronavirüs pandemisinde süre uzadıkça vücut sistemimiz de olumsuz etkilenmeye devam ediyor. Günlük yaşam alışkanlıklarımızın yerini evde, özellikle de çalışanlar için masa başında bilgisayar karşısında geçirilen uzun saatlere bırakması en başta omurga sistemini etkiliyor.
Pandemi sürecinin belirsizliği devam ederken bu hareketsizliğe ve yol açtığı sağlık sorunlarına karşı önlem almak isteyen pek çok kişi evde egzersiz programlarına başladı. Acıbadem Maslak Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Meral Bayramoğlu, günde üç-dört kez 15-20 dakikalık egzersiz yaparak önemli faydalar sağlanabileceğini, ancak sakatlanmalara yol açmamak için bazı kurallara çok dikkat edilmesi gerektiğini belirtiyor. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Meral Bayramoğlu, evde egzersiz yaparken dikkat edilmesi gereken kuralları anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.
Önce mutlaka ısınma hareketleri yapın
Birbuçuk yılı aşkın süredir evde hareketsiz geçirilen uzun saatler nedeniyle kasların esnekliklerini azaldığı için ısınma hareketlerini mutlaka yapın. Özellikle ileri yaş grubundaysanız ya da hipertansiyon, kalp gibi kronik hastalığınız varsa kendinizi zorlamadan vücudunuzu ısındırın.
En temel hareketler olarak: Kolları yanlara, yukarıya kaldırıp indirme, hafifçe çömelme, sandalyeye oturup kalkma, otururken bacakları düz kaldırma gibi basit görünen ama çok faydalı olan bu hareketleri yapın.
Egzersiz süresini planlayın
Egzersizin günlük süresini iyi planlayın. Bir anda vücudunuza kaldıramayacağı şekilde yüklenmeyin. Tek seferde yaklaşık 1 saat yoğun spor yapmak yerine, günde 3-4 kez 15-20 dakikalık egzersizler yapın. Aksi takdirde uzun süredir hareketsiz kalmış olan kaslar ve eklemler aşırı zorlanma ile fayda yerine zarar görebilir.
Egzersizin derecesini kademeli artırın
Isınma hareketleri ile vücudun esnekliğini oluşturmaya başladıktan sonra, hareketlerin sayısını ve süreyi kademeli olarak artırın. Aksi takdirde kalp damar sistemine aşırı yüklenmeler olabilir.
Herhangi bir sağlık sorununuz yoksa da, sakatlıklara neden olmamak için mutlaka eklemlerin esneklik kazanması için hafif hareketlerle ısınarak başlayın. Egzersizin sıklığını ve tekrar sayısını yavaş yavaş artırın.
Isındıktan sonra bu hareketleri yapabilirsiniz: Ayakta veya yatarak yapılacak hem omurga hem kol ve bacaklar için esneme hareketlerinden sonra yalnızca vücut ağırlığının kullanıldığı veya elastik bant gibi malzemelerle direnç alındığı egzersizler yapılabilir.
Soğuma hareketlerini kesinlikle ihmal etmeyin
Pek çok kişiye, egzersiz bitirilirken soğuma hareketlerini yapmak gereksiz gibi görünebiliyor ancak aksine çok önemli. Tıpkı egzersize başlamadan yapılan ısınma hareketleri gibi, egzersizin bitişinde de soğuma hareketlerinin yapılması sonradan oluşabilecek kas ağrılarının önlenmesine yardımcı oluyor.
Ortamı uygun şekilde havalandırın
Tüm yaş ve hasta/sağlıklı bireyler için spor yaparken dikkat edilmesi gereken kurallardan biri de, ortamın uygun şekilde havalandırılması. Spor için ideal ortam sıcaklığı 20-24 derece olmakla birlikte, sizi doğrudan etkilemeyecek şekilde bir pencerenin açılarak içeriye temiz hava, bol oksijen girmesine özen gösterin. Siz de egzersiz yaparken nefesinizi tutmamaya, düzenli nefes alıp vermeye dikkat edin.
Egzersizden iki saat önce yemek yiyin
Egzersiz sırasında midenin çok boş veya dolu olmaması önemli olduğundan egzersizden yaklaşık 2 saat önce yemek yenmelidir.
Yanınızda su bulundurun
Egzersiz sırasında yanınızda su bulundurun ancak su ile midenizi çok doldurmayın. Günde 2 litre su içmeyi de ihmal etmeyin.
Pamuklu kıyafetler giyin
Egzersiz yapmak için giydiğiniz giysilerin pamuklu olması, terinizi emmesi açısından önemli. Ayrıca egzersiz sırasında yanınızda bir havlu bulundurarak, terinizi silin.
Koşu bandında bu özelliğe dikkat edin
Evde koşu bandından faydalanacaksanız, koşu veya yürüyüş sırasında genel sağlık durumunuza uygun hızda hareket edin, aşırı hızdan kaçının. Piyasada çok çeşitli koşu bantları olduğundan özellikle şok emiş özelliği olmasına dikkat edin. Koşu/yürüyüş bandına spor ayakkabı olmadan çıplak ayakla çıkmayın.