İlaçlar alerji dışında, toksik etki, dayanıksızlık ve hiç beklenmeyen yan etkilere sebep olabilir fakat alerji haricindeki reaksiyonlar genellikle dozla alakalıdır. Ayrıca alerjik reaksiyonlar ilacın ilk kez alınması halinde değil genellikle bu ilaç daha önceden alınmışsa ortaya çıkmaktadır.
Genetik olarak alerjik hastalıklara sahip olan bireyler ilaç alerjisi açısından risk grubunda yer alır. Avrasya Hastanesi Cildiye Uzmanı Dr. Hatice Deniz Yardımcı, ilaç alerjisi nedeniyle problem yaşayan bireyler için önemli noktaları ele alıyor.
İlaç alerjisi nedir?
Hastalıkların tedavisi amacıyla geliştirilen ilaçları kullanan bireylerde, bu ilaçlara karşı oluşan alerjik reaksiyonların görülme sıklığı da artmaktadır.
İlaçların çoğunun kendi başına alerjik etkisi yoktur fakat vücuda girdiğinde birtakım proteinlerle birleşerek alerjik etkinlik kazanır. Diğer yandan pek çok ilaçta kullanılan boya ve koruyucu maddeler de alerjik reaksiyonlara neden olmaktadır.
Alerji yapabilen ilaçlar hangileridir?
İlaç alerjisine en sık şekilde sebep olabilen ilaçların başında antibiyotikler gelir. Antibiyotiklerin dışında, romatizma ilaçları ve aspirin de ilaç alerjisine neden olan en önemli ilaçların arasında yer alır.
Bunların dışında; renkli röntgen filmi çekmek için, diş çekimleri ve ameliyatlarda kullanılan uyuşturucu ilaçlar ve penisilinler ilaç alerjisine neden olabilmektedir. Anestezik madde alerjisi olan bireyler ameliyat sırasında ciddi alerjik reaksiyon gösterebilir. Bireylerin bir kısmı anestezik maddelere karşı alerjik reyaksiyon gösterirken diğer kısmı ise latekse karşı duyarlıdır.
Bu ilaçlar dışında gut hastalığında kullanılan allopurinol, antibiyotik sınıfından kinolonlar, sülfat içeren ilaçlar, insülin gibi bazı hormonlar, sara ilaçları gibi daha pek çok ilaç bireylerde alerjik reaksiyona neden olabilir.
İlaç alerjisi olduğunuzu nasıl anlarsınız?
Daha önceden herhangi bir ilaçtan kaynaklı kurdeşen, göz ve burun iltihabı, nefes darlığı, öksürük, göğüste sıkışma hissi, alerjik dermatit gibi alerjik reaksiyonunuz oluştuysa en iyi yöntem bu ilacı tekrar kullanmamak olacaktır. Bunun yanı sıra alerjik reaksiyon sonrası doktora gittiğinizde durumunuzla ilgili ayrıntıları şekilde bilgi vermelisiniz.
İlaç alerjisi olup olmadığınızı anlamak için alerji deri, penisilin gibi bazı ilaçlar için de RAST testi yaptırabilirsiniz. Fakat RAST testini yalnızca kullanmak zorunda olduğunuz ilaçlar için yaptırmalısınız sonuçta kullanmak zorunda olmadığınız ilaçlar adına önceden test yaptırmak sizin için ne pratik ne de mantıklı olacaktır. Çünkü eğer ilacı yakın zamanda kullanmazsanız cilt testi esnasında size verilen ufak dozla dahi vücudunuzun ilaca olan duyarlılığı artabilir.
Testinizin negatif çıkan sonucuna güvenerek günler, aylar ya da yıllar sonra bu ilacı kullandığınızda ilaç alerjisi problemi yaşayabilirsiniz. Şu an kesinlikle kullanmanız gereken bir ilaca karşı alerjiniz varsa doktorunuza başvurmalısınız. Doktorunuzun isteyeceği testler sonucunda eğer doktorunuz tarafından gerekli görülürse, o ilaca karşı duyarsızlaştırma tedavisi görebilirsiniz.
İlaç alerjisinin sonuçları nelerdir?
İlaç alerjisi, anafilaksi denilen ve kısa sürede müdahale edilmezse bireyin ölümüyle sonuçlanabilen reaksiyonların yanında;
- Ateş
- Kurdeşen
- Deri ve iç organlarda ödem
- Alerjik dermatit
- Kan hücrelerinin yıkımı
- Böbrek, damar ve karaciğer iltihabı
- Safra kanallarının tıkanması
- Romatizmal hastalıklara benzer tablolar
- Işık alerjisi gibi durumlara sebep olabilir.